|
| ||
|
|
||
|
کۆمەڵەی ڕەنجدەران سه‌راپا ژیانی گۆڕیم
شەهاب کەریم ئێرانیه‌کان له‌سه‌رده‌می قاجاره‌کاندا له‌سه‌ره‌تای سه‌ده‌ی نۆزده‌دا،به‌وکه‌سانه‌ی له‌دژی ده‌سه‌ڵاتی قاجاره‌کان ده‌جه‌نگان بۆڕزگارکردنی ئێران له ده‌ستیان وهێنانه کایه‌ی سیسته‌مێکی نوێ ئه‌یانووت( ساڵدات) که‌له‌ڕوسیه‌وه‌وه‌ڕیانگرتبووله زمانه‌ئه‌وروپیه‌کانی وه‌کوو ئه‌ڵمانیدابه مانای(سه‌رباز)دێت ئه‌مه‌ش به‌رامبه‌ر بووه به‌که‌سانی خۆبه‌ختکار و ڕزگاركه‌ری گه‌ل ئه‌مه‌له‌خاڵێکداله‌گه‌ڵ بۆچونه‌که‌ی هه‌ژاردا یه‌کده‌گرێته‌وه‌که‌له‌هه‌مبانه‌بۆرینه‌داده‌ڵێت پێشمه‌رگه‌واته(چه‌کداری ڕزگاریخواز) هه‌ژارله‌کتێبه‌که‌یداباسی ده‌کات که‌له‌ساڵی١٩٤٦که‌تازه ده‌وڵه‌تی کووردی دامه‌زرابوو،بیرله‌وه‌ده‌کرایه‌وه که‌ناوێك بۆ چه‌کداره‌کورده‌کان دابنێن وه‌کووتورك و فارس و ده‌وڵه‌ته‌کانی تری سه‌رزه‌وی،تورك که ناوی چه‌کداره‌کانی ناوه جه‌ندرمه‌هه‌ژارده‌ڵیت لام وایه ئه‌م ووشه‌یه‌له‌گیاندرمه‌وه،وه‌رگیراوه‌که به‌مانای( ڕۆح به‌خشه‌ر)دێت هه‌رله‌درێژه‌ی شیکردنه‌وه‌که‌یدا ده‌ڵێت. له‌گه‌رمه‌ی ئه‌م قسانه‌داله‌چایخانه‌یه‌ك دانیشت بووین،هه‌رئاماده‌بوویه‌ك ناوێکی ده‌وت که چایچیه‌که گوێی له‌وقسانه‌بوو داوای لێبوردنی کرد و ووتی هه‌رچه‌نده‌من له‌وکۆبوونه‌وه‌یه‌دامافی قسه‌کردنم نیه،به‌ڵام ئه‌وپێشنیاره‌م قبوڵ بفه‌رموون ئه‌وانیش ووتیان فه‌رمووبۆیه‌ووتی براکانم ئه‌وان له پێش مه‌رگه‌وه‌ن،ناوه‌که‌ی خۆشیان به‌خۆیانه‌وه‌یه‌ئه‌وجاله‌وته‌یه‌ی چایچیه‌که‌وه‌ووشه‌ی پێشمه‌رگه‌هاته‌کایه‌وه و به‌کۆی ده‌نگ ڕه‌زامه‌ندیان له‌سه‌رده‌ربڕی،هه‌رله‌م چوارچێوه‌یه‌داده‌وترێت که‌ئه‌و چایچیه ووتویه‌تی باووباپیرانمان به پیاوی ئازا و به‌کاریان وتووه پێشمه‌رگه. د.ڕەحیمی قازی که‌له‌ساڵی ١٩٢٥له‌ڕۆژهه‌ڵاتی کووردستان له دایك بوه،له کتێبی ڕۆمانی پێشمەرگەدا سه‌ره‌ڕای پشت ڕاستکردنه‌وه‌که‌ی له‌سه‌رئه‌وو گێڕانه‌وه‌یه‌ی هه‌ژارده‌ڵێت وشه‌ی پێشمه‌رگه‌دیاری وبیره‌وه‌ریه‌کی به‌نرخ وخۆشه‌ویست وبه‌ڕێزه‌که‌له‌یه‌که‌مین کۆماری نه‌ته‌وایه‌تی کوردستانه‌وه‌بۆمان ماوه‌ته‌وه، به‌دا‌‌‌‌‌خه‌وه‌له‌هیچ شوێنێکداشوێن و ناوی ئه‌و چایچیه‌نه‌هاتوه‌به‌پێی ئه‌م لێکدانه‌وه‌یه‌ده‌بێت ووشه‌ی پێشمه‌رگه له‌گه‌ڵ دامه‌زراندنی کۆماری کوردستاندا په‌یدابووبێت به‌ڵام به‌وپێیه‌ی که‌چایچیه‌که‌وتویوتی باووباپیرانمان به‌پیاوی ئازا و به‌کاریان وتووه پێشمه‌رگه ئه‌وه ده‌بێت له پێش ئه‌وو مێژوه‌دابه‌کارهاتبێت. پیرۆزی پیشمەرگە،پێناسەی تەواوی بۆنییە و مەزنی ئەووشەیەبێ سنورە و بەداخەوەتابێت هاوسەنگەرانمان ڕۆژبەداوی ڕۆژماڵئاواییمان لێ دەکەن و بەجێمان دەهێڵن،بۆیەدەمەوێت لێرەدا هاوسەنگەرانی ڕۆژگارەسەختەکانمان تائەوساتەی ترپەی دڵ لێدان و لەژیاندا ماون بەسەریان بکەینەوە و نمونەی تێکۆشەری دێرین،سوهامی کادێرلەبەردەم نەخۆشیەیەکی ترسناکدابۆچەند ندساتێک لەئەگەری ماڵئاوایدابوو،بەخۆشحاڵیەوەجارێکی ترسروشت ژیانی پێ بەخشیەوەبە بەهاوڕێی و هاوسەنگەرانی شادبوو،لەگردبوونەوەیەکی ئاوادا،جوانترین یادەوەری کردەمێژویەکی بەرز و ئەنگوستی خستەسەرداستانەکانی ئەوتێکۆشەرانەی خۆبەختکار و بەجەستەلاواز و تینوبرسی سەرکەژ و کێوەکان بوون،ئەوانەبوون ئەوڕۆژانەی پڕتراژیدیا و ژیانی پڕ لە دڵەڕاوکێ ئازادی ئەمڕۆیان دروست کرد و سەراپای ژیانیان گۆڕیم،نوسەر و کادێری پێشکەوتوئاسۆخانەقینی سزادان و کوشتنی پارێزگای سلێمانی،لەتۆڵەی شەهیدشەهاب و هاوڕێکانی،کردەبیرەوەرییەکی بەرز و پیرۆزلەمێژوی خەباتی بزوتنەوەی نیشتیمانیدا،سەرکەوت قەراخی وەک نیشتیمان پەروەرێک ناخی وروژا و تەمەنی دەساڵانەی منداڵی لەنێوتێکۆشەرانی کۆمەڵەدا،وەک پاقلەفرۆشێک پێناسەکرد و گێڕایەوە،پێیان ڕاگەیاندم بچم پاقلەبفرۆشم لەنێوسەربازگەکانداتاکو بەوهۆیەوەهەواڵ بۆبراپێشمەرگەکانم بێنم و بەوجۆرەش شەوانەهێرشیان دەکردەسەریان،نوسەر و تێکۆشەری دێرین،خدرزوحاک،لەتەمەنی حەڤدەساڵانداشەرەفی ئەندامێتی پێشمەرگایەتی پێسپێردراوە و ئاماژەی بەومرۆڤەمەزنانەدا و سەربەرزانەبەدەستی خۆیان لەپێناوکۆمەڵەبونیان پەتی سێدارەیان دەخستەگەردنیان خۆزگه‌ئه‌وانه‌ی هێشتاله‌ته‌مه‌نداماوون و گه‌رده‌لوولی مه‌رگ ڕاپێچی نه‌کردوون و گه‌ردی له‌بیرچوونه‌وه‌له له سه‌ر و سیمای ده‌فته‌ر و به‌یازه‌کانیان نه‌نیشتوه و هاوکاتی ئه‌و مێژوه‌ن له‌ڕووی ته‌مه‌نه‌وه،ڕووناکیه‌کیان ده‌خسته سه‌ر ئه‌م بابه‌ته و هەروەها نووسه‌کانی کورد به‌شێوه‌یه‌کی ئاکادیمی لێکدانه‌وه‌یه‌کیان بۆئه‌م چەمکەدەکردبە دڵنیایه‌وه سوودبه‌خش ده‌بێت به‌فه‌رهه‌نگ و مێژووی نه‌ته‌وه‌که‌مان و یه‌کێکه‌له‌شانازی و سه‌روه‌رییه‌کان،که نابێت بخرێته په‌رواێزی له‌بیرچوونه‌وه. |
||
|
Qadirzada.com @ 2016. All rights reserved
|
||
